Obligaties

Overweeg je om te beleggen in obligaties? Dan moet je natuurlijk wel weten dat dit leningen zijn die worden uitgegeven door bedrijven en overheden. Door het kopen van een obligatie leen je dus geld uit aan bedrijven of aan de overheid. Je bent dan de obligatiehouder. Uiteraard ontvang je als obligatiehouder een vergoeding. Doorgaans is de vergoeding een couponrente. Obligaties hebben een couponrente van 1 tot 99 jaar.

Het behalen van rendement op obligaties

Als je gaat beleggen in obligaties wil je natuurlijk rendement halen op die belegging. Dat kan op twee manieren, namelijk door couponrente en door koersrendement.

• Meestal wordt de couponrente periodiek, bijvoorbeeld jaarlijks, uitgekeerd. Wat bepaalt de hoogte van de couponrente? De kredietwaardigheid van de uitgever van de couponrente. De overheid is kredietwaardig. Daarom betaalt de overheid een lage couponrente. Deze belegging is niet risicovol. Een minder kredietwaardig bedrijf betaalt een hogere couponrente. Deze belegging is natuurlijk wel riskanter.

  Beleggers in obligaties moeten in ieder geval onthouden dat er bij een variabele couponrente een onlosmakelijk verband is tussen de rente en de waarde van de obligatie. De rente en de waarde van een obligatie bewegen omgekeerd evenredig. Stijgt de rente? Dan daalt de waarde van obligaties. Zo wordt het verschil gecompenseerd.

  Er zijn obligaties met een vaste couponrente. Dan is de rente die uitgekeerd wordt aan de belegger al bekend bij de uitgave van de obligatie. Er zijn ook obligaties met een variabele rente. Bij deze obligaties wordt de rente periodiek vastgesteld.

• De beurswaarde van de door jou gekochte obligaties kan stijgen. Je kunt met obligaties dus ook koersrendement behalen. Waar is de koers van een obligatie onder andere afhankelijk? Van de marktrente, de kredietwaardigheid van de uitgever van de obligatie en van vraag aanbod op de beurs. Stel de marktrente daalt en de twee andere factoren blijven gelijk? Dan stijgt de koers van de obligatie. Stel de marktrente stijgt en de andere twee factoren blijven gelijk? Dan daalt de koers van de obligatie. Koersen van obligaties met een lange looptijd dalen of stijgen het snelst als de rente daalt of stijgt.

Voor- en nadelen van obligaties

Overweeg je om te beleggen in obligatie en neem je genoegen met een lager rendement? Beleggen in obligaties heeft voordelen:

• Heb je aandelen in je beleggingsportefeuille? Dan kun je met obligaties de spreiding in je beleggingsportefeuille verbeteren.
• Beleggen in obligaties is minder riskant dan het beleggen in aandelen.

Beleggen in obligaties is niet risicoloos. Er zijn dus ook nadelen:

• Een belegger die zijn obligaties tussentijds, dus tijdens de looptijd verkoopt, loopt koersrisico.
• Beleggers in obligaties lopen een inflatierisico. Stijgt de inflatie? Dan hebben de beleggers daar last van, zeker als ze gekozen hebben voor een obligatie met een lange looptijd.
• Beleggers die belegd hebben in obligaties buiten het eurogebied lopen valutarisico.
• Beleggers lopen het risico dat de lening niet wordt terugbetaald.

Obligaties en rente: hoe het werkt

Overweeg je om te beleggen in obligaties? Er zijn niet alleen obligaties met een vaste looptijd en couponrente. Je kunt ook kiezen voor een van de volgende varianten: achtergestelde obligaties, perceptuele obligaties, converteerbare obligaties en floating rate note.

• Ook een achtergestelde obligatie is een lening. Deze lening wordt bij een faillissement pas terugbetaald als de andere obligaties en de eventuele schuldeisers en leningen zijn afbetaald. Je loopt als belegger in deze obligaties dus een hoger risico. Doorgaans krijg je daarom ook vaak een hogere vergoeding.
• Perceptueel betekent eeuwigdurend. Perceptuele obligaties zijn dus obligaties die geen vooraf vastgestelde looptijd hebben.
• Converteerbare obligaties, ook wel ‘convertibele genoemd’, zijn obligaties die je onder bepaalde voorwaarden kunt omwisselen voor aandelen van het bedrijf dat de obligaties uitgeeft. Welke voorwaarden dat zijn wordt bepaald door de uitgever van de obligaties.
• Een floating rate note is een obligatie met een variabele couponrente. Die variabele couponrente kan bijvoorbeeld afhankelijk zijn van de marktrente. Is dat het geval? Dan stijgt de couponrente als de marktrente stijgt. Bij een dalende marktrente daalt de couponrente.

Beleggen in staatsobligatie

Je kunt niet alleen kiezen voor obligaties van bedrijven. Je kunt er ook voor kiezen om te beleggen in staatsobligaties. Staatsobligaties, ook wel staatsleningen genoemd, worden ook wel gezien als de airbag voor beleggers. Waarom? Omdat staatsobligaties bij dalende koersen op de beurs vaak een tegengestelde beweging laten zien. In periodes met een toenemende spanning in de beleggingswereld zijn obligaties van kredietwaardige landen, zoals Nederland en Duitsland, een veilige haven.

Beleggen in high-yield bedrijfsobligaties

Vind je behalen van rendement belangrijk? Dan kun je kiezen voor high-yield obligaties. Dit zijn bedrijfsobligaties met het hoogste rendement en het hoogste risico. Doorgaans beweegt de waarde van deze bedrijfsobligaties zich in lijn met de aandelenkoersen. Beleggers in high-yield obligaties kunnen een negatief rendement hebben. In het verleden is dat gemiddeld eens in de tien jaar gebeurd.

De redenen om te beleggen in obligaties

Stel je belegt in aandelen. Wat zijn dan de redenen om ook obligaties op te nemen in je beleggingsportefeuille?

• Wil je relatief weinig risico lopen met je beleggingsportefeuille? Met obligaties in je aandelenportefeuille kan het risico worden verlaagd. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een bepaalde verdeling in je portefeuille tussen aandelen en obligaties. Waar is de verdeling op gebaseerd? Op de hoogte van het risico dat je als belegger wilt lopen. Neem je veel obligaties op in je beleggingsportefeuille? Bij weinig aandelen in je portefeuille is het risico beduidend lager. De kans op een behoorlijk rendement wordt dan wel kleiner.
• Waarschijnlijk wil je als belegger dat de je beweeglijkheid van je beleggingsportefeuille niet te groot is. Je kunt die beweeglijkheid, ook wel volatiliteit genoemd, verminderen door ook te beleggen in obligaties. De aandelen in een beleggingsportefeuille kunnen zeer beweeglijk zijn. Obligaties zijn veel minder beweeglijk. Ze kunnen dus zorgen voor stabiliteit in een beleggingsportefeuille.

  Obligaties hebben doorgaans weinig correlatie, ook wel samenhang genoemd, met aandelen. Dat geldt vooral voor staatsobligaties. De koers van obligaties beweegt dus doorgaans niet mee met de koers van de aandelen. De koers van staatsobligaties kan zelfs omlaag gaan als de koers van aandelen stijgt. Wil je je aandelenportefeuille stabiliseren? Zeker staatsobligaties zijn daarvoor geschikt.

• Je kunt obligaties ook gebruiken om te herbalanceren. Hoe doe je dat? Bij sterk dalende aandelenkoersen verkoop je obligaties en koop je meer aandelen. Zo blijft het risicoprofiel van je aandelenportefeuille in overeenstemming met het risico dat je bereid bent om te lopen.