De Autoriteit Financiële Markten (AFM) is een overheidsorganisatie die toezicht houdt op financiële organisaties in Nederland. De AFM houdt onder andere toezicht op beurzen, financiële dienstverleners zoals banken en kredietverstrekkers maar ook o accountants en bemiddelaars. De AFM bestaat sinds maart 2002. De minister van Financiën is eindverantwoordelijk voor de Autoriteit Financiële Markten en benoemt uit hoofde van die functie de bestuurders van de organisatie.
Toezicht op het gedrag van de financiële markten
De Autoriteit Financiële Markten houdt toezicht op het gedrag van de organisaties die onder de verantwoordelijkheid vallen. De AFM velt dus geen oordeel over hoeveel winst een organisatie maakt, maar houdt toezicht op een juiste informatieverstrekking aan hun partners. Een belangrijk aandachtsveld voor de Autoriteit Financiële Markten zijn bijvoorbeeld de verschillende pensioenfondsen in Nederland, die allemaal een minimale dekkingsgraad moeten hebben. Hebben ze die niet, dan legt de Autoriteit Financiële Markten het fonds de verplichting op om de situatie te verbeteren. Als dat niet lukt moet er worden gekort op de uit te keren pensioenen. De AFM is in het leven geroepen om ervoor te zorgen dat burgers vertrouwen hebben en houden in de financiële markt. Dit is nodig om een economie goed te laten draaien.
Hoe financiert de AFM de toezicht?
Wat zijn de belangrijkste taken van de AFM?
De Autoriteit Financiële Markten heeft een aantal belangrijke taken die allemaal verband houden met hun toezichthoudende hoofdtaak op de financiële markt in Nederland. De AFM houdt toezicht op de naleving van de Wet op het Financieel Toezicht. Daarnaast handhaaft de AFM de Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta). Handelen in aandelen en vergelijkbare producten met voorkennis is verboden, de Autoriteit Financiële Markten houdt er toezicht op dat dit niet gebeurt. Een belangrijke taak voor consumenten is het toezicht op de aanwezigheid en juistheid van een ‘financiële bijsluiter’ die bij ieder financieel product aanwezig moet zijn. Hierin staat uitgelegd wat het product inhoudt en wat de eventuele risico’s zijn.
De bevoegdheden van de autoriteit financiële markten
Om de toezichthoudende taken die de AFM heeft ook goed te kunnen uitvoeren heeft de organisatie een aantal bevoegdheden. De Autoriteit Financiële Markten mag optreden als een organisatie de wet niet of niet correct nakomt. De AFM kan een waarschuwing geven of een aanwijzing. Daarnaast kan de AFM een dwangsom opleggen of publiceren over de geconstateerde feiten in een landelijk dagblad, wat uiteraard negatieve gevolgen voor het desbetreffende bedrijf heeft. Tot slot kan de Autoriteit Financiële Markten aangifte doen bij het Openbaar Ministerie als er sprake is van strafbare feiten.
Toezicht op grote accountantskantoren
De AFM houdt toezicht op de vier grootste accountantsbedrijven in Nederland, namelijk KPMG, PriceWaterhouseCoopers, Ernst & Young en Deloitte. Deze bedrijven controleren de boekhouding bij grote bedrijven en overheidsinstellingen en moeten hun eigen zaken dan ook tiptop op orde hebben. In 2014 kregen deze ‘Grote Vier’ flinke kritiek van de AFM omdat meerdere dossiers niet op orde bleken te zijn. Ook adviseerde de AFM om beoogd bestuurders te laten toetsen en de raad van commissarissen uitsluitend uit onafhankelijke personen te laten bestaan.
Wat doet de Autoriteit Financiële Markten voor consumenten?
De AFM is er niet alleen voor toezicht op grote financiële bedrijven. Zo was het de Autoriteit Financiële Markten die de woekerpolissen bloot legde. Dit zijn polissen waar zoveel kosten in rekening werden gebracht dat de klanten die ze afnamen er nauwelijks wat aan verdienden en soms zelfs moesten bijbetalen, terwijl er torenhoge winsten waren beloofd. Ook pleitte de Autoriteit Financiële Markten voor eerlijke informatieverstrekking aan consumenten over telefoonabonnementen inclusief toestel. Aanbieders mochten niet meer adverteren met ‘een gratis telefoon’ terwijl je die gewoon betaalt middels het maandelijkse abonnementsgeld. Overeenkomsten van meer dan 250 euro moeten bovendien getoetst worden bij het Bureau Kredietregistratie (BKR) in Tiel om te voorkomen dat consumenten, en dan met name jongeren, in financiële problemen komen doordat ze te hoge financiële lasten aangaan. Een telefoonabonnement van 250 euro of meer wordt om die reden dan ook bij het BKR als financiële verplichting geregistreerd.
Wat heb je als belegger aan de AFM?
Als je duurzaam wilt beleggen dan kan de AFM erg belangrijk zijn. Door het toezicht dat deze organisatie houdt op de aandelenhandel weet je in ieder geval zeker dat deze handel zo eerlijk mogelijk verloopt en dat je dus met een gerust hart aandelen kunt kopen. Uiteraard moet je altijd in je achterhoofd houden dat handelen in aandelen risico’s met zich meebrengt. Je kunt je inleg verliezen, in tegenstelling tot de situatie als je je geld op een spaarrekening zet. Als de Autoriteit Financiële Markten publiceert over een bepaalde organisatie is dit in veel gevallen negatief en dien je dus als belegger op je hoede te zijn.
